W książce Almudeny Grandes „Pocałunki składane na chlebie” znajdziemy obraz kryzysu, z wielu perspektyw. Poznajemy w niej historie m.in.: rodziny; mężczyzny po trudnym rozwodzie; babci, która ubiera choinkę we wrześniu, by dodać otuchy bliskim; kobiety, która z Madrytu, wraz z dorosłymi dziećmi, przeprowadza się na wieś, by uprawiać ziemię, odziedziczoną po przodkach. Kryzys z 2008 roku zaskoczył wielu. Ludzie nie byli przyzwyczajeni do oszczędzania. Znaleźli się w świecie, w którym zabrano im pieniądze, ale też nadzieję i spokój. Brak gotówki oznacza brak dostępu do restauracji, fryzjera czy zakupów. Przygnębienie przybiera na sile w ciemności i zaciska na gardle szpony. Atakuje układ odpornościowy, wysysa energię, odbiera siły i każe się bać. Zabójczy nie jest sam kryzys, ale dobrobyt. Pozbawia on bowiem ludzi instynktu samozachowawczego. Odbiera umiejętność przewidywania, zabezpieczania się, myślenia krytycznie o otaczającym świecie. Wcześniejsze pokolenia potrafiły funkcjonować w biedzie, ale nie przygotowały na to swoich dzieci i wnuków. Niektórzy pamiętają jednak babcię całującą chleb. Wszyscy są zmuszeni do szukania nowej tożsamości. Odnajdują jednak nowe więzy i czerpią z nich siły na walkę o swoje prawa. Kryzys ich jednoczy. Społeczeństwo podjęło też walkę ze swoimi uprzedzeniami i bezrefleksyjnością. Zmiana zawodu powoduje utratę statusu społecznego, ale trzeba zarabiać jakiekolwiek pieniądze. Na przykład stróż był wcześniej inżynierem architektem. To nieprawda, ze każdy ma to, na co zapracował i jesteśmy tym, do czego dążymy. Nie wszystko można osiągnąć, nawet jeśli bardzo się tego chce. Wartości człowieka nie można mierzyć miarą jego sukcesu. Mamy tutaj dwa pokolenia pozbawione empatii, wrażliwości i umiejętności radzenia sobie z kryzysem. Jesteśmy pewni siebie wtedy, kiedy jest dobrze. Nawet najlepsze hasła marketingowe stają się bezużyteczne, gdy nasze portfele są puste.
Na kolejne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki zapraszamy 25 stycznia 2024 o godz. 18:15
Czytamy „Dżozef” Jakuba Małeckiego
